Symposium Vrijheid en Identiteit

Terugblik op het mini-symposium ‘Vrijheid en Identiteit’

Oude Statenzaal, Drents Museum – 23 april 2025

Op woensdag 23 april vond in de Oude Statenzaal van het Drents Museum in Assen het mini-symposium Vrijheid en Identiteit: vrijheid vieren door verschillen te omarmen plaats. Stichting ARA organiseerde deze middag in samenwerking met de Provincie Drenthe, de gemeente Assen en het Bevrijdingsfestival Drenthe, in aanloop naar 80 jaar bevrijding.

De middag werd geopend door Jaap de Jonge, voorzitter van Stichting ARA, die het publiek uitnodigde om vrijheid niet alleen te zien als het ontbreken van onderdrukking, maar ook als het actief mogelijk maken van een samenleving waarin iedereen zich gezien en erkend voelt. Hij verwees naar het onderscheid dat historicus Timothy Snyder maakt tussen negatieve en positieve vrijheid, en onderstreepte het belang van een overheid die medeverantwoordelijkheid neemt voor die positieve vrijheid.

Henk Nijmeijer, regenboogambassadeur van de Provincie Drenthe, trad op als dagvoorzitter. Hij begeleidde het publiek door een afwisselend programma waarin verleden, heden en toekomst van vrijheid voor LHBTI+-personen centraal stonden.

Drie krachtige perspectieven op vrijheid

De drie keynote-sprekers boden ieder een ander perspectief, maar raakten allen aan de kern van het thema: zichtbaarheid, veiligheid en solidariteit.

Boris Dittrich sprak over de symbolische én praktische kracht van wetgeving. Hij herinnerde het publiek eraan dat wetten pas waarde krijgen als ze sociaal gedragen worden, en riep op tot internationale samenwerking om LHBTI+-rechten wereldwijd te beschermen. Zijn pleidooi voor het blijvend actualiseren van de Yogyakarta Principles maakte indruk.

De spreker van Justice for Prosperity benadrukte de kwetsbare positie van LHBTI+ personen in een Europa waarin rechtsstatelijkheid afbrokkelt en autoritaire regimes terrein winnen. Hun bijdrage — gegeven onder een alias en zonder beeldverslag, uit veiligheidsredenen — bood scherpe inzichten in hoe Nederland en andere democratische landen verantwoordelijkheid kunnen nemen in internationale solidariteit.

Kirill Khattoev deelde zijn persoonlijke verhaal. Als LHBTI+ persoon die moest vluchten uit Rusland vertelde hij over verlies, wanhoop en hoop — over de prijs van vrijheid en de kracht van zichtbaarheid. Zijn openheid raakte zichtbaar vele aanwezigen. “Vrijheid,” zo zei hij, “is niet iets wat je alleen voor jezelf opeist. Het is iets wat je de ander ook moet gunnen.”

Verbinden vanuit Drenthe

In het panelgesprek reflecteerden de sprekers samen met Bertien Minco, directeur van Herinneringscentrum Kamp Westerbork, en Marco Out, burgemeester van Assen, op de centrale vraag van de middag: hoe kunnen we vrijheid waarmaken, in beleid én in het dagelijks leven?

Gedeputeerde Yvonne Turenhout bracht het in haar bijdrage kernachtig onder woorden:

“Vrijheid is pas écht als ze inclusief is. Als ze niet ophoudt bij de grens van wat ons bekend of vertrouwd is, maar juist ruimte maakt voor verschillen.”

De reacties vanuit het publiek waren warm, betrokken en persoonlijk. Velen gaven aan geraakt te zijn door de verhalen, en geïnspireerd om het gesprek over vrijheid en identiteit voort te zetten in hun eigen omgeving.

Dank en voorzet

Wij danken iedereen die aanwezig was voor hun bijdrage aan deze bijzondere middag. In het bijzonder gaat onze dank uit naar:

• De Provincie Drenthe, gemeente Assen en het Bevrijdingsfestival Drenthe voor hun betrokkenheid en steun
• Het Drents Museum en hun technische team voor de gastvrije ontvangst
• En vooral: Daphne Koelewijn, die als productiemanager opnieuw zorgde voor een vlekkeloos en betrokken verloop van het gehele symposium